Tekerlek bir başka ismi ile teker, daire ya da çember biçimde bir eksenin orta kısmında sürekli olarak dönen bir araç olarak kullanılmıştır.
Tekerleğin icadı farklı kaynaklarda farklı tarih ve zamanlarda icat edildiği belirtilmektedir. Fakat insanoğlunun tekerleğin icadı hakkında en net bilgi M.Ö. 2500 veya M.Ö. 3000 yıllarda icat edildiği öne sürülmektedir.
Tekerlek ilk bulunduğu yıllarda araçların gitmesi için kullanılan bir eşya olarak görülmüyordu. Onun yerine özellikle değirmenlerde kullanılan ve buğday öğütme işinde sıklıkça kullanılan eskiden yaşamış insanların kullandıkları ve gerçekten işlerine yarayan bir aygıt olarak görmekteydiler. Fakat ilerleyen süre içerisinde insanlar tekerleği tam bir yuvarlak haline getirdikten sonra bunu taşımacılıkta kullanmaya başlamışlardır.
Tekerleğin icadı ile günümüzde özellikle araçlarda kullandığımız ve araçların olmazsa olmazı konumunda yer alan tekerleğin temelleri atılmıştır.
Tekerlek sayesinde insanların günümüzde özellikle ulaşıma yarayan arabaların temelleri atılmıştır. Tekerlek sayesinde insanlar özellikle yer değirmenlerinde üretilen un kolaylıkla yapılır hale gelmiştir.
Tekerlek savaş alanlarında kullanılmaya ilk kez son veri ve bilgiler ışığında M.Ö. 2000 yıllarda Anadolu’da bulunan atlı arabaların alt kısmında rastlanmıştır. Tekerlek sayesinde özellikle İpek yolu, Bahar yolu gibi zamanında ününe ün katmış ticaret yollarından geçen tüccarların mallarını daha kolay bir şekilde taşımasına yardımcı olmuştur. Tekerlek bazı düşünürlere göre bir çağın kapanışı ile yeni bir çağın açılışı kadar önemli ve dikkat edilmesi gereken bir husustur.
Tekerlek ilk başlarda tahtadan ve kauçuktan üretilmekteydi. Fakat ilerleyen tarihlerde el arabaların hacimi artması ile birlikte üstüne konulan yükte arttı. Arabaların üzerinde konulan fazla yükü bir yerden sonra kaldıramayan tahta tekerlek kırılmaya ve işini tam anlamıyla yerine getirememeye başladı. Bu duruma karşı orta çağ insanların yeni bir strateji uygulayarak tekerleklerin ham maddesini tahta yerine demirden üretmeye başladı. Orta çağ insanların yapmış oldukları tekerleğin dış kısmı tahtadan iç kısmı ise demirden imal edilmeye başlandı. Bu sayede fazla yük taşımak isteyen tüccar ve devlet erkanlarını mallarını zorluk çekmeden taşımanın pratiğini keşfetmiş oldular.
18.yüzyıla gelindiği zaman özellikle Avrupa’ya kauçuk malzemesi ulaştı. Avrupa kauçuk maddesi sayesinde tekerlekleri tahta yerine lastikten üretmeye başlayarak arabanın icat edilmesini temellerini atmış bulunmaktadır. Tekerleğin icadı ile başta araba sektörü olmak üzere onlarca farklı sektör ortaya çıkarak günümüze kadar kendini geliştirerek sayılarını arttırmayı başarabilmişlerdir.
18. yüzyılda üretilen ilk lastik tekerlekler içerisinde havası sonuna kadar var olan lastik tüpün koruyacağı kalınlıkta çevrelenmiş yuvarlak bir nesneden ibaretti. Fakat lastik insanlar sayesinde kısa süre içerisinde değişik modellere ulaşarak günümüze kadar gelmeyi başarabilmiştir.
Antalya Oto Kiralama Firması adına yazan Yazar; Yahya Seba (yahyaseba82@gmail.com)
